Stap je als man regelmatig op de racefiets? Grote kans dat je weleens last hebt gehad van zadelpijn, een verdoofd gevoel in de penis of een ‘derde bal’.
De man en de racefiets
Een tocht maken op je racefiets is heerlijk, maar het kan door wrijving en druk tijdens het fietsen ook veel ellende veroorzaken. Recent schreven we op Bedmanieren.nl over de klachten die vrouwen kunnen hebben na een rit op de racefiets en dat daar weinig over wordt gesproken. Hetzelfde geldt voor mannen. Welke klachten komen zoal voor en wat kan je eraan doen?
Volgens uroloog Herman Leliefeld heeft zo’n 40 tot 60% van de mannelijke wielrenners last van een verdoofd gevoel in de penis, en rapporteert 9 tot 13% erectieklachten. Al bij regelmatig drie uur fietsen per week kunnen deze klachten ontstaan. Maar ook zadelpijn en een ‘derde bal’ komen voor.
Zadelpijn
Zadelpijn is pijn aan de billen, de zitbotten of het perineum. Als je zadelpijn hebt, komt dat doordat de druk op je zitvlak te groot is. Je kan dit verminderen door, je raadt het al, de druk te verminderen. Dit kan je doen door uit te zoeken wat voor jou de beste afstelling van je fiets is (o.a. zadelhoogte, afstand tot stuur, de mate van kantelen van je zadel). Ook je lichaamsgewicht draagt bij aan de druk. Mensen met een hoger gewicht zullen daardoor dus meer druk, en mogelijk zadelpijn, ervaren dan mensen met een lager gewicht.
Heb je pijn aan je zitbotjes? Dan kan een zachter zadel helpen. Koop echter niet een te zacht zadel, want dat kan bij lange tochten juist weer oncomfortabel zijn. Is de binnenkant van je dijbeen geïrriteerd? Koop dan een smaller zadel. Is je bilspleet op anus pijnlijk? Dan moet je zorgen dat je meer op je zitbotjes komt te zitten, door een harder of minder bol zadel aan te schaffen. Een zadel met een gleuf in het midden kan ook helpen.
Vaak worden klachten die mannen en vrouwen hebben na het fietsen aangeduid als ‘zadelpijn’. Dat is handig, omdat dit een algemeen bekend woord is. Vaak speelt er echter meer dan alleen zadelpijn.
Geïrriteerde huid
Door de wrijving kan de huid geïrriteerd raken. Wat hiertegen kan helpen, zijn het dragen van een goede fietsbroek zonder randjes en met een zeem, en ook het smeren met chamois crème (‘broekvet’) kan helpen om wrijving te voorkomen. Het is geen goed idee om met een net geschoren schaamstreek op de fiets te gaan zitten. Hierdoor kunnen huidbeschadigingen optreden die kunnen gaan ontsteken.
Derde bal?!
Een derde bal bevindt zich meestal in het gebied van het perineum dichtbij de zitbotjes. Het is een cyste, omgeven door bindweefsel. Hierbij kan vochtophoping of een ontsteking (soms met pus) ontstaan. Dit begint vaak met een steenpuist. Zo’n derde bal is een onderhuidse, vaak pijnlijke, zwelling die wel zo’n twee tot drie centimeter of groter kan zijn. De oorzaak is het schuiven van het weefsel tussen het zadel en de zitbeenderen, onder andere door de trilling van het zadel.
Om de pijn van zo’n derde bal te verminderen, zou je kunnen smeren met een verdovende zalf: lidocaïne zalf. Dat is echter geen goed idee! De plek doet niet voor niets pijn en door de pijn te verminderen en verder te gaan, loop je vooral de kans dat het van kwaad tot erger gaat.
Wat kan je dan wel doen tegen een derde bal? Zorg allereerst voor goede materialen: een goede broek met zeem, een goed zadel met eventueel gel of een uitsparing, en stel je fiets goed af. Omdat een ontsteking/irritatie die vooraf gaat aan het ontstaan van een derde bal vaak vanuit een haarzakje komt, is ook de mate van beharing een risicofactor voor het krijgen van een derde bal. Hoe meer beharing, hoe groter die kans. Ook de mate van zweten, en daarmee klammigheid en wrijving, draagt bij. Het kan goed zijn om na het fietsen je zaakje goed schoon te maken en te desinfecteren.
Verdoofd/geen gevoel in de penis
Sommige mannen hebben, zelfs al na een kort stuk fietsen, last van een verdoofd gevoel in de penis of balzak. Het kan zelfs zo erg zijn dat er helemaal geen gevoel meer is. Dit komt doordat tijdens het fietsen zenuwen en bloedvaten bekneld kunnen raken. Deze beknelling kan zelfs leiden tot erectieproblemen.
Wat kan helpen, is om de punt van je zadel iets meer naar beneden te kantelen. Dit hoeft niet veel te zijn: 10 graden kan bijvoorbeeld al een heel verschil maken. Hiermee kan echter de druk op de polsen toenemen, wat vervelend is. Zorg er in elk geval voor dat je zadel horizontaal staat. Zoek uit wat voor jouw de ideale stand is. Zorg er ook voor dat je voldoende op je zitbotjes zit; hiermee voorkom je overmatige druk aan de voorkant. Een wat breder zadel kan hierbij helpen. Af en toe rechtop gaan zitten of even afstappen kan ook goed helpen om de doorbloeding weer op gang te krijgen en de zenuwen te ontzien.
Juist vaker of minder fietsen?
Al met al zal ook door vaker te fietsen je conditie en de sterkte van je rompspieren en houding toenemen, wat juist weer bevorderlijk is en bovenstaande problemen tegengaat. Vind dus voor jezelf de goede balans in het ‘trainen en sterker’ worden en ‘niet te lang op de fiets zitten’.
Samengevat:
- Scheer je genitale gebied niet in de dagen voor het wielrennen.
- Zorg voor goede materialen: stel je fiets en zadel goed af, koop een voor jou passend zadel en zorg dat je hier goed op zit met je zitbotjes, en draag een goede broek met zeem.
- Smeer voorafgaand aan het fietsen een gepaste hoeveelheid broekvet op je perineum en balzak.
- Schuif je bilpartij tijdens het fietsen af en toe naar een andere plek op je zadel zodat de druk verandert. Kom af en toe even uit je zadel door te gaan staan of een pauze in te lassen.
- Is je huid erg geïrriteerd na het fietsen, zorg er dan voor dat je het goed schoonmaakt of desinfecteert.
- Luister naar je lichaam en verzorg waar nodig.
Beeld: Alexey Lin, Pexels.
