Psychische problemen worden steeds openlijker besproken. Over de gevolgen van een psychische stoornis op iemands seksleven, relatie en seksdrive deelt men daarentegen nog niet zoveel. Bedmanieren.nl wil hier verandering in brengen. Eerder schreef Bedmanieren.nl over autisme, paniekstoornis, ADHD, burn-out en psychosegevoeligheid. In dit artikel lees je hoe een depressie seks en seksualiteit kan beïnvloeden.
In Nederland heeft ongeveer 5% van de volwassenen jaarlijks last van een depressieve episode. Een depressie heeft in veel gevallen gevolgen voor iemands seksualiteit. Er is in dat geval vooral sprake van minder zin in seks. Hoe zit dit precies?
Wat is een depressie?
Een depressie is een aaneengesloten periode van minimaal twee weken, waarbij er sprake is van een aanhoudende sombere stemming of afgenomen belangstelling in (plezierige) activiteiten. Daarnaast zijn er andere kenmerken zoals een verstoord slaapritme, veel of weinig eten en gevoelens van waardeloosheid en schuld. Regelmatig gaat een depressie ook gepaard met gedachten over de dood. Een depressie zorgt er ook voor dat iemand zich minder goed voelt over zichzelf. Een persoon met een depressie voelt zich vaak vermoeid en heeft weinig energie. Als iemand al niet lekker in zijn/haar vel zit, vermoeid is en zich somber voelt, dan kun je je wel voorstellen dat de persoon in kwestie weinig of helemaal geen zin in seks heeft.
Depressie en zin in seks
Als je depressief bent, is er sprake van een verstoring in je hersenen. De neurotransmitters dopamine en serotonine spelen hierbij een rol. Dopamine stimuleert vooral de stemming en het ‘pleziercentrum’ in de hersenen. Als de hoeveelheid dopamine afneemt, neemt de zin in seks ook af. Serotonine wordt juist aangemaakt als we plezierige activiteiten ondergaan. Bij 50% van de vrouwen en bij 40% van de mannen is de zin in seks verminderd bij een depressieve stoornis. Echter, een klein gedeelte van de mensen met een depressie ervaart juist meer zin in seks (dit is ongeveer 12%). Waardoor de een juist minder zin krijg en de ander meer is helaas nog onbekend.
Ook komen er bij een depressie vaak opwindingsstoornissen voor, zoals onvoldoende lubricatie (nat worden) of een erectiestoornis. Daarnaast kan het verkrijgen van een orgasme lastiger zijn. Antidepressiva werken op de neurotransmitters in je hersenen. Deze zorgen ervoor dat de stofjes dopamine en serotonine weer goed worden opgenomen. Echter kunnen de antidepressiva ook nadelige uitwerkingen hebben op iemands zin in seks. Sommige mensen ervaren hierdoor opwindingsproblemen zoals erectie stoornis en verminderde lubricatie. Dit verschilt per antidepressiva waar het effect op heeft.
Niet alleen de verminderde zin in seks, ook de verlaagde zelfwaardering en de neiging tot afzondering, maken dat een depressie veel gevolgen voor de partnerrelatie kan hebben. Als de partnerrelatie verslechtert, neemt de zin in seks vaak nóg meer af. De aantrekkelijkheid van de ander neemt immers af. Op deze manier is er sprake van een vicieuze cirkel.
Seksualiteit
In de praktijk valt het op dat therapeuten niet vaak vragen naar de seksuele relatie en behoeftes van de persoon met een depressie. Dit terwijl blijkt dat de depressie sterk van invloed kan zijn op de seksualiteit en de partnerrelatie van iemand. Hoe langer de seksuele klachten zich voordoen, des te lastiger het wordt om ze te verhelpen. Als je lang rond blijft lopen met een gebroken arm zonder de juiste zorg ervoor te krijgen, dan is de breuk ook moeilijker te herstellen. Zo werkt dat ook met seksuele klachten: deze klachten manifesteren zich in je gedragspatronen en die zijn moeilijk te doorbreken. Dus mocht je in gesprek zijn met een ander over psychische klachten, bespreek de gevolgen ervan op alle vlakken, dus ook op het gebied van seksualiteit. Zo maak je onderwerpen beter bespreekbaar voor jezelf én voor anderen.
Hierbij nog een aantal andere tips om je (seks)dip te doorbreken:
- Als je plezierige activiteiten onderneemt, zoals het hebben van seks, komen de ‘gelukshormonen’, dopamine en serotonine, vrij. Dit geeft je een goed gevoel en stimuleert het pleziercentrum in de hersenen waardoor de somberheid (tijdelijk) kan afnemen. Wat dat betreft is het dus juist goed om seks te hebben als je minder goed in je vel zit. Belangrijk is wel dat je nooit iets moet doen dat niet goed voelt.
- Naast de gelukshormonen komt er ook oxytocine vrij bij lichamelijk contact. Dit is het hormoon waardoor wij ons hechten aan iemand en wordt ook wel het ‘knuffelhormoon’ genoemd. Ook dit kan helpen om je beter te laten voelen en je meer aan je partner te binden. Een knuffel brengt deze stofjes al op gang, dus zoek ook vooral lichamelijk contact op bij je partner.
- Als je merkt dat je partner zich terugtrekt, is het een goed idee om dit met je partner te bespreken. We kunnen het niet genoeg benadrukken: communicatie is ontzettend belangrijk in alle vormen van relaties.
- Merk je dat je niet lekker in je vel zit en houdt dit twee weken of langer aan? Trek dan tijdig aan de bel. Hoe langer je ermee wacht, hoe hardnekkiger het probleem kan worden.
- Als je hulp zoekt, zorg dan ook dat je dergelijke seksuele klachten meldt. Hoe sneller je het bespreekbaar maakt, hoe makkelijker het is om erop terug te komen.
Heb je vragen naar aanleiding van dit artikel? Dan kan je deze altijd onderaan de pagina stellen! Wij helpen je graag verder.
Hoofdafbeelding: Rawpixel
