Seks en seksualiteitsbeleving zijn niet voor iedereen een gegeven. Via dating apps en het internet lijkt seks overal verkrijgbaar. Echter, er zijn personen waarvoor dit niet zo vanzelfsprekend is. Vooral voor mensen met lichamelijke of geestelijke problemen, mensen die in een instelling wonen of ouderen. Voor hen is er sekszorg: seks als onderdeel van de zorg. Wat is sekszorg en hoe is dit te regelen?
Wat is sekszorg?
Sekszorg is een dienstverlening die verzorgd wordt door een seksverzorgende. Medewerkers van sekszorg zijn gespecialiseerd in het verzorgen op seksueel vlak van mensen met lichamelijke of geestelijke problemen, chronisch zieken of ouderen die behoefte hebben aan seks en seksualiteitsbeleving, maar dat niet op de ‘reguliere’ manier kunnen regelen. Sekszorg is geen hulpverlening en ook geen prostitutie. Vaak hebben seksverzorgers een achtergrond in de zorg waardoor zij ook goed kunnen aansluiten bij de behoeften van de cliënt.
Aanraking als levensbehoefte
Het uitgangspunt van sekszorg is dat iedereen behoefte kan hebben aan intimiteit, aanraking en seksualiteit. Dat wij als mensen het nodig hebben om aangeraakt te worden blijkt uit verschillende experimenten en onderzoeken, waaronder het onderzoek van Harlow bij apen.
Ook de COVID-19-pandemie heeft dit recent onder de aandacht gebracht. De term ‘huidhonger’ is de afgelopen jaren steeds vaker gebruikt om het gemis van aanrakingen op een niet-functionele manier te duiden.
Verschil tussen functionele en affectieve aanraking
In zorginstellingen is een aanraking van iemand vaak functioneel: wondverzorging en het douchen, wassen of aankleden van iemand zijn allemaal functionele aanrakingen. Dit valt niet onder intimiteit en geeft weinig tot geen gehoor aan de behoeften van iemand om aangeraakt te worden. Naast de functionele aanraking bestaat er ook affectieve aanraking: dit zijn liefdevolle, niet-functionele aanrakingen. Voorbeelden hiervan zijn knuffelen, strelen, handen vasthouden of lepeltje-lepeltje liggen. Door deze vorm van aanraking komen er verschillende hormonen zoals oxytocine vrij die zorgen voor een gevoel van geluk, verbondenheid en ontspanning.
Zoals je hierboven leest gaat het gemis van aanrakingen vaak niet om de fysieke daad van (penetratie)seks maar meer om het aangeraakt worden op een niet-functionele manier.
Sekswerkers en hoe kan je sekszorg aanvragen?
De sekswerkers die in de sekszorg werken zijn gespecialiseerd in het voorzien van de affectieve behoeften van mensen die hier niet op een andere manier in kunnen worden voorzien. Er wordt gekeken naar de wensen en behoeften van de persoon die het aanvraagt en daarop wordt de zorg afgestemd. Het regelen van sekszorg kan via verschillende bemiddelingsbureaus zoals Snoezelzorg en Flekszorg. Helaas wordt deze vorm van zorg vaak niet vergoed, de financiëring is geheel afhankelijk van de gemeente waarin je woont.
Meer weten?
Er zijn verschillende documentaires en films over sekszorg, waaronder de film Ada en de documentaire Sexual Healing. En natuurlijk zullen de websites hierboven je ook van meer informatie voorzien.
