Bedmanieren.nl is hét toegankelijke platform waarop serieus en onomwonden over seks wordt gesproken. Ons team wil graag dat dit platform (h)erkenning biedt en een opening is voor een respectvol gesprek over seksualiteit. In de interviewreeks gaat Bedmanieren met anderen in gesprek. Deze keer met Elise van Alderen, auteur van het boek ‘Wellust’.
Kan je jezelf kort voorstellen?
Ik ben Elise van Alderen, arts en seksuoloog NVVS. Ik ben eigenaar van een praktijk voor seksuologie, waar ik vrouwen met seksuele problemen behandel. Ook geef ik scholingen en begeleid ik bijeenkomsten over vrouwen en seksualiteit. Mijn praktijk is gevestigd in een centrum voor vrouwenzorg. Daarnaast verkoop ik 3D-clitorissen, waarvan ik er inmiddels al bijna 600 heb verkocht. Onlangs kwam mijn boek ‘Wellust‘ uit, over seksueel genot voor vrouwen, wat inmiddels al een tweede druk heeft gekregen.
Wat heeft je aangezet tot het schrijven van je boek ‘Wellust’?
Er kwamen meerdere zaken samen. In mijn praktijk ging ik steeds meer patronen zien in de verhalen van vrouwen die ik behandelde. Zo bleken veel vrouwen geen seks te hebben vanuit hun eigen verlangens, maar voor hun mannelijke sekspartner. Redenen hiervoor waren bijvoorbeeld dat ze dachten dat dit zo hoorde of dat ze gedoe wilden voorkomen. Ze waren er vaak van overtuigd dat genieten van seks niet zo voor hen was weggelegd, omdat ze nu eenmaal vrouw waren. Ik sprak ook veel vrouwen die dachten dat er in seksueel opzicht iets mis met ze was, omdat ze niet voldeden aan de beelden en verhalen die ze tegenkwamen over seks. Tegelijkertijd kwamen mijn kinderen thuis met lespakketten die de seksualiteit van meiden als ondergeschikt aan die van jongens neerzetten. Dit deed mij realiseren dat vrouwen al vanaf hun geboorte worden weggehaald van hun eigen lichaam en seksualiteit.
De wortel van de seksuele problemen die veel vrouwen ervaren, lijkt dus te liggen bij een samenleving die vooral gericht is op seksueel genot van mannen. Dit alles vond ik zo onrechtvaardig dat ik er iets mee wilde doen. Ik werd daarin gesterkt door de enorme opluchting, hoop en kracht die elke vrouw mij steeds weer liet zien nadat ik ze had verteld hoe het in elkaar steekt. Ik gunde dit elke vrouw en niet alleen de vrouwen die bij mij in behandeling kwamen. De coronaperiode gaf me het laatste zetje, omdat ik toen een tijdje mijn praktijk niet meer kon uitoefenen. Hierdoor kreeg ik de tijd om Wellust te gaan schrijven.
Wat is de belangrijkste boodschap die jij probeert uit te dragen met je boek?
Mijn belangrijkste boodschap is dat je als vrouw van niemand afhankelijk bent en aan niemand ondergeschikt bent als het op seksueel genot aankomt – en ook niet op andere gebieden trouwens. Daarnaast is het essentieel dat je je vertrouwd, veilig en vrij voelt bij je eigen seksualiteit om seksueel genot te kunnen ervaren. Dus dat je seksueel autonoom bent. Dat draait om kunnen, mogen en durven genieten van en met je eigen lijf.
Wat is jouw favoriete onderdeel van het boek?
Mijn favoriete deel van het boek is waar ik de sociaal-culturele en historische factoren bespreek die vrouwen ervan weerhouden om in seksueel opzicht te genieten. Deze factoren omvatten een gebrek aan kennis, mythes die mannelijke superioriteit ondersteunen en lichamelijke onvrijheid. Ik geloof dat de lichamelijke en seksuele objectificatie van vrouwen de grootste belemmeringen vormen voor hun seksueel genot. Veel vrouwen hebben dit geïnternaliseerd en ervaren zichzelf als een lichaam, in plaats van dat ze een lichaam zijn. En dit staat genot in de weg, want dat gaat om voelen en ervaren.
Het is belangrijk voor de maatschappij en ook voor vrouwen zelf om te stoppen met objectificatie van de vrouw. Vrouwen zouden er veel meer aan hebben als ze hun eigen lichaam waarderen, goed voor zichzelf zorgen en minder bezig zijn met uiterlijke idealen. Daarnaast observeer ik in mijn praktijk dat seksuele objectificatie ook problemen kan veroorzaken in partnerrelaties, omdat het lichaam van de vrouw vaak geseksualiseerd wordt. Veel vrouwen voelen zich daardoor niet gezien als persoon maar behandeld als object. Bijvoorbeeld wanneer zij zich uitkleedt en de partner seksuele avances gaat maken. Vrouwen vertellen me vaak dat ze hierdoor niet meer naakt willen zijn in het bijzijn van hun partner, uit angst voor seksuele escalatie. Ze willen vaak simpelweg knuffelen. Het hoofdstuk over lichamelijke onvrijheid en het deel over loskoppelen van lichamelijke intimiteit van seksuele intimiteit in een partnerrelatie zijn naar mijn mening de belangrijkste delen van het boek en ik merk dat vrouwen hier het meeste aan hebben. Echter, het veranderen van (zelf)objectificatie is vaak moeilijk vanwege de diepgewortelde aard ervan.
Je beschrijft in je boek meerdere (culturele) mythes over vrouwelijke lust en ontkracht deze. Wat is volgens jou de meest hardnekkige?
De overkoepelende mythe is dat seks iets is voor (en door) mannen en dat vrouwen daar faciliterend in moeten zijn. Er wordt gedacht dat mannen spontaan en vaak zin hebben in seks en dat het bij vrouwen veel complexer is en langer duurt. Vrouwelijk verlangen wordt als minder aanwezig, belangrijk en vanzelfsprekend beschouwd dan dat van mannen. Daarnaast worden vrouwen geacht te voldoen aan de ‘seksuele behoeften’ van mannen. Het is begrijpelijk dat er problemen ontstaan wanneer dit als uitgangspunt wordt genomen. In werkelijkheid werkt seksualiteit hetzelfde voor zowel vrouwen als mannen. Vanwege de alomtegenwoordige focus op mannelijk seksueel genot krijgen vrouwen echter niet altijd de kans om net zoveel van seks te genieten als ze zouden kunnen.
Hoe zie je de toekomst van hoe wij hier als maatschappij over 5 à 10 jaar mee omgaan?
De seksuele onderdrukking van vrouwen komt met name tot uiting in hoe zij omgaan met hun lichaam. Vrijkomen uit die onderdrukking gaat dan ook via hun lichaam. Door kennis te verkrijgen over hun lichaam, voeling te hebben met hun lichaam en te genieten van hun lichaam. Ik hoop dat mijn boek over 5 à 10 jaar overbodig zal zijn en dat wat erin staat als ‘achterhaald’ wordt bestempeld. Dat iedereen weet dat elk mens een eigen seksuele waarheid heeft en dat het aan diegene zelf is om de eigen verlangens vorm te geven. Dat we afscheid nemen van normen, van verschildenken, van stereotypes, van objectificatie, van ongelijkwaardigheid. Dat we veel meer lijfelijk worden, ons lichaam gaan ervaren en ermee gaan beleven, genieten. En dat we partnerseks zien als gelijkwaardig gedeeld genot en dat niet de precieze seksuele handelingen belangrijk zijn, maar verbinding maken, afstemmen en voelen des te meer.
Wil je nog iets delen met de volgers van Bedmanieren.nl met betrekking tot seksualiteit?
Dat seks nooit iets is dat moet, hoort of dat je doet voor een ander. Als je geen zin hebt en daar oké mee bent, is er niets mis met je. Er wordt vanuit gegaan dat (zin in) seks hebben de standaard is, maar er zijn vele andere manieren om (alleen of samen) te genieten of verbinding te ervaren. Seks hoeft dus niet om een vervullend leven te hebben, om een volwaardig mens of liefdespartner te zijn. Als de keuze voor wel of geen seks maar vanuit autonomie, vanuit vrijheid en eigen wil, gemaakt wordt. Als je wel meer (zin in) seks zou willen hebben, dan gaat dit niet via de partner maar via jezelf (lees meer over seksueel genot, het verschil in verlangen en communicatie met de sekspartner, red.). Door het contact te maken met je seksuele opwinding en seksuele verlangens, door je fijn te voelen in en bij je eigen lichaam en door vertrouwd te zijn met zelfbevrediging. Dan ben je seksueel autonoom en ervaar je jezelf als een seksueel compleet, onafhankelijk en vrij mens.
Meer weten over Elise en haar werk?
Kijk op www.verbindinginpraktijk.nl!
Beeld: Rawpixel.com
