Bedmanieren.nl is hét toegankelijke platform waarop serieus en onomwonden over seks wordt gesproken. Ons team wil graag dat dit platform (h)erkenning biedt en een opening is voor een respectvol gesprek over seksualiteit. In deze interviewreeks gaat Bedmanieren graag met anderen in gesprek. Deze keer met Susan Meijburg, consulent seksuele gezondheid (in opleiding tot registratie NVVS), trainer positieve seksuele vorming en woordvoerder bij Seksueel Welzijn Nederland.
Je werkt als trainer en consulent. Kun je wat meer vertellen over je werk?
Ik ben Susan Meijburg en inderdaad consulent seksuele gezondheid NVVS in opleiding. Een consulent biedt counseling, training, voorlichting, advies, doet onderzoek of maakt beleid op het gebied van seksuele gezondheid. Daarnaast werk ik parttime bij de GGD Regio Utrecht waar ik scholen en onderwijsprofessionals ondersteun in het bespreekbaar maken van relaties, identiteit en seksualiteit. Ook ben ik werkzaam als consulent binnen mijn eigen onderneming ‘Positieve Seksuele Vorming’. Ik vind die afwisseling heel fijn. Binnen mijn eigen onderneming is mijn werk zeer uiteenlopend. De ene keer werk ik mee aan een e-learning over seksueel plezier, de andere keer verzorg ik een webinar of organiseer ik een sekspositief evenement. Op dit moment werk ik mee aan een documentaire over de impact van seksueel misbruik.
Wat is positieve seksuele vorming? En wat doe je bij Stichting Seksueel Welzijn Nederland?
Sinds de oprichting van Seksueel Welzijn Nederland (SWN), de stichting van Prof. dr Ellen Laan (1962-2022), ben ik actief onderdeel en ontwikkelde ik het educatieproject #kenjeclit en organiseerde ik in samenwerking met Tivoli Vredenburg het Seks Festival. Samen met de Universiteit Utrecht werk ik vanuit SWN mee aan een onderzoek naar positieve seksuele vorming in het voortgezet onderwijs onder docenten. Het onderzoeksrapport is hiervan pas geleden gepubliceerd!
Wil je meer lezen over Ellen Laan (red.)? Eerder schreven we op Bedmanieren een Ode aan Ellen Laan.
Ik ben mij binnen mijn werk steeds meer gaan richten op positieve seksuele vorming. Als docent besteed je hierbij aandacht aan en leg je de focus op seksueel plezier, oftewel de mogelijkheid om van seks te genieten. Daarnaast is er meer nadruk op seks op basis van vrijwilligheid, gelijkwaardigheid en afstemming (consent). Het draait vooral om het aannemen van een sekspositieve houding! Waarbij je seksualiteit behandelt als een essentieel onderdeel van het leven dat plezier brengt en het geluk kan vergroten. Dit betekent niet dat je risico’s uit de weg gaat; integendeel. Het streven is om ideale ervaringen te bevorderen, in plaats van alleen negatieve uitkomsten te voorkomen.
Wat heeft je aangezet om je binnen je werk te focussen op de sekspositieve benadering en positieve seksuele vorming?
Nog steeds ligt er bij voorlichting te vaak de nadruk op de ‘gevaren’ van seks, zoals soa’s of zwangerschap. Zo verdwijnt het plezier in seks naar de achtergrond. Jongeren geven dan ook expliciet aan dat er te weinig aandacht is voor seksueel plezier, communiceren over wensen en grenzen, en voor gender- en seksuele identiteit. In ons land waarderen jongeren de seksuele vorming dan ook slechts een magere 5.8.
Positieve seksuele vorming van jongs af aan, die zich niet primair richt op de gevaren van seks, maar juist op het bereiken van een positieve ervaring, is van essentieel belang. Het centraal stellen van plezier en consent versterkt seksuele autonomie, wat de weerbaarheid vergroot en preventief werkt. Het is dus van groot belang om te weten hoe je seks plezierig kunt maken! Onderzoek toont aan dat vrouwen die hun eigen seksueel plezier net zo belangrijk vinden als dat van hun partner, minder kans hebben op het ervaren van seksueel grensoverschrijdend gedrag.
Een belangrijke quote die Ellen Laan vaak aanhaalde, was: ‘Pas wanneer je weet hoe ‘ja’ voelt, kun je ook ‘nee’ zeggen’. Als je geen sekspositieve boodschappen hebt meegekregen en je voorlichting en seksuele opvoeding met name gericht waren op risico’s, of als seks überhaupt als taboe werd beschouwd in je jeugd. Hoe kun je weten of je van seks kunt genieten?
Wat maakt de sekspositieve aanpak zo bijzonder voor jou?
Het is voor mij inspirerend en betekenisvol om onderwijs- en zorgprofessionals te trainen in deze sekspositieve aanpak. Het opent niet alleen deuren naar meer seksueel welzijn, maar creëert ook ruimte voor zelfreflectie, respect en begrip. Ik geloof dat deze aanpak leidt tot meer openheid en empathie in onze samenleving. Dat is waar het écht om draait. Met name de preventieve werking van positieve seksuele gezondheid is een grote drijfveer om hier mijn werk op te focussen. Ik ben naast professional ook ervaringsdeskundig: ik ken de grote impact die seksueel trauma op je leven kan hebben en weet hoe essentieel het is om seksueel plezier te ervaren in het hervinden van je seksuele eigenaarschap.
Wat is de belangrijkste boodschap die jij probeert uit te dragen?
In alles wat ik doe wil ik de kennis over seksualiteit vergroten. Ik wil een positieve seksualiteitsbeleving promoten, seksuele misvattingen ontkrachten en praten over seksualiteit in al haar verschijningsvormen normaler maken. Want seks is iets om van te genieten, zonder schaamte en veroordeling.
Hoe zie je de toekomst van het werkveld voor je, over 5 à 10 jaar?
Ik zie momenteel dat de polarisatie (mede aangewakkerd door nepnieuws en complotdenken) die op veel plekken optreedt, ook speelt binnen ons werkveld. Dit zie je bijvoorbeeld terug in de ophef rond de Week van de Lentekriebels en een groeiende weerstand tegen Paarse Vrijdag. Maar ook bij de Gemeente Westland die recent een motie heeft aangenomen waarin gevraagd wordt om te stoppen met het onderzoek over het lokaal afnemen van het SENSE spreekuur voor jongeren.
Daar tegenover staat dat er juist de afgelopen jaren steeds meer aandacht is voor positieve seksuele gezondheid bínnen ons werkveld. Steeds meer professionals zien de meerwaarde van de sekspositieve benadering. Ook in de media via tv-programma’s, series, journalistiek is er veel meer aandacht voor vrouwelijk seksueel genot en plezier. Er zijn een aantal belangrijke veranderingen doorgevoerd in het seksuele gezondheidsdomein. Bijvoorbeeld de wetswijziging seksuele misdrijven, waarbij het niet noodzakelijk is om te bewijzen dat er sprake was van dwang, geweld of bedreiging. Iemand is óók strafbaar als duidelijk was dat de ander geen seks wilde, maar toch heeft doorgezet.
Ik hoop dat we die polarisatie over tien jaar achter ons kunnen laten. Dat we bruggen kunnen bouwen en elkaar weer weten te vinden. En dat we erkennen dat plezier beleven aan seks geen luxe is, maar een cruciaal aspect van welzijn.
Vijf feitjes over seks (red.)
- Seks hoort nooit pijn te doen, ook niet tijdens de eerste keer. Eén op de tien vrouwen ervaart altijd pijn tijdens penetratieseks. Vaak komt dat doordat vrouwen nog niet volledig opgewonden en nat zijn.
- Vrouwen en mannen lijken in seksueel opzicht meer op elkaar dan dat ze van elkaar verschillen.
- Vrouwen hebben net als mannen een erectie nodig: een erecte clitoris, voor plezierige (en dus pijnloze) penetratieseks.
- Het is onzin dat mannen biologisch gezien meer zin in seks zouden hebben. Vrouwen hebben ook zin in seks. Echter, doorgaans hebben vrouwen die seks hebben met mannen, minder plezier in seks door het heteroseksuele penetratiescript.
- De meeste vrouwen (⅔) komen klaar via stimulatie van het eikeltje van de clitoris via vingeren, beffen, vibrator, wrijving. De vaginawand is niet zo gevoelig, dit is namelijk een baringskanaal (niet voor iedereen). Een vrouw komt niet klaar via de vagina maar via stimulatie van de clitoris.
Hoe kunnen onze lezers jou volgen? Of meer informatie vinden?
- Website: Positieve Seksuele Vorming
- Linktree: susanmeijburg
- Instagram: @susanmeijburg
- LinkedIn: Susan Meijburg-(zij/haar)
- Seksueel Welzijn Nederland: Seksueel Welzijn Nederland
