In de media wordt de laatste jaren weer wat meer aandacht besteed aan polyamorie: open staan voor liefdesrelaties en seks met meerdere partners. Komen de jaren ‘70 weer terug en is polyamorie het nieuwe ideaal?
De film The Commune
Als je de film Kollektivet (The commune, geregisseerd door Thomas Vinterberg) hebt gezien, dan heb je een idee van hoe polyamorie eraan toe kan gaan (zie ook de filmrecensie in de Volkskrant). De hoofdrolspeler Erik (Ulrich Thomsen) gaat ietwat terughoudend mee in de wens van zijn vrouw Anna (Trine Dyrholm) om samen te gaan wonen met zes andere mensen. Anna’s twijfels over het hebben van een monogaam (of eigenlijk mono-amoreus) huwelijk krijgen de ruimte. Echter, wanneer Erik een affaire begint met één van zijn derdejaarsstudenten, genaamd Emma (Helene Reingaard Neumann), en zij zich aansluit bij het wooncollectief, wordt de boel op de spits gedreven. De experimentele leefgemeenschap stort uiteindelijk in elkaar. Denk jij dat polyamoreuze relaties kunnen werken?
Wat is polyamorie?
Polyamorie (van het Griekse ‘poly’: ‘veel/meerdere’, en ‘amor’: ‘liefde’) betekent dat je open staat voor meer dan één liefdesrelatie en/of sekspartner tegelijkertijd. (Wanneer iemand een open relatie heeft, is er enkel sprake van meerdere sekspartners.) Mensen met een polyamoreuze relatie worden ook wel polyamoristen genoemd. Het gaat niet per definitie alleen om het hebben van seksueel contact met meerdere partners. Het kan ook gaan om een lange afstandsrelatie, samenwonen, of een huwelijk. Een mono-poly relatie is een relatie tussen iemand die monogaam is, met iemand die polyamoreus is.
In een polyamoreuze relatie is het belangrijk om afspraken te maken. Partners binnen zo’n relatie kunnen immers verschillende ideeën en/of verwachtingen hebben. Wanneer je hierover geen basisregels opstelt, kan dit je vertrouwen in de ander en de relatie behoorlijk schaden. Sommige stellen spreken af dat je seksueel contact mag hebben met anderen buiten de relatie, mits dit in alle openheid en eerlijkheid gebeurt. Anderen hoeven niet per se te weten met wie er wat gebeurt. Wel is het belangrijk dat alle betrokkenen instemmen met de polyamoreuze relatie en de zelf opgestelde basisregels. Daardoor is polyamorie anders dan vreemdgaan; het gebeurt tenslotte met toestemming van alle betrokken partijen.
Bezitterig
Polyamoristen geloven dat je je partner niet kan bezitten en niet kan verplichten monogaam te zijn. Zij zien jaloezie als een tekortkoming en gaan er vanuit dat liefde niet vermindert door liefde te delen met anderen. Dit vraagt veel vertrouwen in elkaar. Monogamisten gaan er juist vanuit dat je alleen kracht, vertrouwen en een levenslange relatie op kunt bouwen als je alleen oog hebt voor elkaar. Er zijn echter ook monogamisten zonder bezitterige kijk; die gaan er vanuit dat je je partner vrijlaat om bij je te blijven of bij je weg te gaan. Esther Perel voegt daar vaak aan toe dat ‘monogamish’ zijn (het mogen flirten met anderen zonder vreemd te gaan) kan zorgen voor het terugvinden van aantrekkingskracht bij elkaar.
Polyamorie, een vorm van bindingsangst?
Er zijn psychologen die polyamorie zien als een vorm van bindingsangst. Sommige mensen hebben slechte ervaringen met monogame relaties, bijvoorbeeld vanuit hun opvoeding of op basis van ervaringen met eerdere partners. Iemand die erg gekwetst is in het verleden kan het dan misschien niet opbrengen om zich aan één persoon te binden, is het idee. Het is dan veiliger om je niet aan één, maar aan meerdere mensen emotioneel te verbinden, luidt één van de psychologische theorieën. Toch wijst onderzoek uit dat polyamoristen niet zozeer vaker hechtingsproblemen hebben dan monogamisten (de Witte, 2020). Ook zijn ze vaak tevredener over hun seksleven dan monogamisten (Conley, Piemonte, Gusakova, et al., 2018). Interessant, niet?
Is een polyamoreuze relatie iets voor jou?
Wat denk jij, is een polyamoreuze relatie iets voor jou? Zou het vertrouwen, de liefde en seksuele spanning tussen jou en je partner(s) groeien? Of kun je die dingen net zo sterk ervaren als je maar met één persoon een relatie hebt, en haal je meer voldoening uit het besteden van je aandacht en tijd aan één persoon? Een simpele test van succes: als je geliefde een andere partner vindt, zal je dan een geluksgevoel ervaren of gaan er dan alarmbellen rinkelen?
Op polyamorie.nl vind je meer informatie over meervoudige liefde. Bekijk de illustratieve Engelse documentaire (47 min.) die in 2007 verscheen Polyamory: Hidden lives – Three in a bed.
Beeld: Dainis Graveris via Unsplash
