Veel mensen denken dat intimiteit en seksualiteit hetzelfde zijn. Dat klopt echter maar deels! Over de overlap en verschillen tussen deze begrippen lees je in dit artikel.
Intimiteit of seksualiteit?
Veel mensen denken dat intimiteit en seksualiteit hetzelfde zijn. De termen worden dan ook vaak door elkaar gebruikt. Er is echter wel een wezenlijk verschil, tegelijkertijd is er ook een overlap. We leggen dit hieronder verder uit.
Intimiteit is…
Intimiteit is het ervaren van contact en verbondenheid met anderen. Er bestaan verschillende soorten:
Emotionele intimiteit
Dit gaat over het delen van gedachten en gevoelens, zowel de positieve (bijvoorbeeld zaken met blijdschap en geluk) als de negatieve (bijvoorbeeld de verdrietige en angstige).
Psychologische intimiteit
Dit gaat over het delen van persoonlijke zaken, zoals je toekomstideeën, onzekerheden en behoeftes.
Intellectuele intimiteit
Dit gaat over het delen van ideeën, opvattingen en idealen.
Seksuele intimiteit
Dit gaat over het delen van gedachten en gevoelens over seksualiteit, maar ook contact waar je seksueel opgewonden van raakt, zoals flirten, kussen, strelen of samen douchen.
Lichamelijke intimiteit
Dit gaat over niet-seksueel lichamelijk contact, zoals een omhelzing, knuffelen, samen dansen of hand in hand lopen.
Spirituele intimiteit
Dit gaat over het delen van religieuze of spirituele ideeën of activiteiten, gedachten over het leven en de dood, of over onze betekenis in de wereld.
Esthetische intimiteit
Dit gaat over het delen van zaken die je mooi vindt of die je inspireren, zoals de natuur, kunst of poëzie.
Sociale intimiteit
Dit gaat over het delen van plezierige activiteiten samen, zoals samen sporten, koken of het delen van hobby’s.
Tijd-intimiteit
Dit gaat over hoeveel tijd jij nodig hebt als persoon om het idee te hebben voldoende intimiteit met iemand te ervaren. Voor de één is dat bijvoorbeeld een half uur per dag, terwijl de ander liever een hele avond samen heeft.
Zoals je ziet, voert intimiteit veel breder dan het seksuele. Dat maakt ook dat je met personen waarmee je geen seksuele relatie hebt, wel intimiteit kan ervaren. Denk bijvoorbeeld aan je ouders, broers of zussen, vrienden en je kinderen.
Wil je de verschillende typen binnen jouw relatie met iemand in kaart brengen? Dan is deze oefening van Rutgers en Virenze een mooie om (allebei) in te vullen.
Seksualiteit is…
En wat is dan ‘seksualiteit’? Volgens de World Health Organization (2006) is seksualiteit:
…a central aspect of being human throughout life [which] encompasses sex, gender identities and roles, sexual orientation, eroticism, pleasure, intimacy and reproduction. Sexuality is experienced and expressed in thoughts, fantasies, desires, beliefs, attitudes, values, behaviours, practices, roles and relationships. While sexuality can include all of these dimensions, not all of them are always experienced or expressed. Sexuality is influenced by the interaction of biological, psychological, social, economic, political, cultural, legal, historical, religious and spiritual factors.
(*Nederlandse vertaling onderaan artikel)
‘Seksualiteit’ is dus een breed begrip. Onder andere seksuele oriëntatie en genderidentiteit vallen onder deze parapluterm. Veel mensen zullen denken dat het begrip ‘seksualiteit’ gelijk staat aan ‘seks’. Maar seksualiteit voert dus verder!
Wat is seks?
Al zoveel termen en dan nu ook nog de term ‘seks’! Wat valt er eigenlijk allemaal onder seks? Dit is wat de Van Dale erover zegt:
Seks (de; m)
1 gegevens, verhalen, afbeeldingen over het geslachtsleven; = erotiek
2 seksuele gemeenschap: seks hebben met iem.
Seksen (sekste, heeft gesekst)
1 het geslacht bepalen van
2 seks hebben; = vrijen
Wat een gemiste kans van de Van Dale! De definitie van seks en seksen is zo nauw beschreven. Alsof seks alleen seksuele gemeenschap en vrijen is, waarbij de meesten zullen denken aan penetratieseks. Maar, zoals prof. dr. Ellen Laan zei: ‘We moeten af van het idee dat seks penetratie is‘.
Seks is wat Bedmanieren.nl betreft namelijk alles wat seksueel plezier, opwinding en erotiek kan geven. Dus niet alleen seksuele gemeenschap, maar ook orale seks, genitale stimulatie met de handen, strelen, (naakt) knuffelen, (tong)zoenen, samen naakt douchen, een (erotische) massage, fantaseren over seks, enzovoort! Ook elkaar opwindende of erotische berichten of foto’s sturen kan seks zijn. Sexting valt ook onder seks. En masturbatie ook.
De overlap met seks
Vaak verwarren mensen intimiteit en ‘het hebben van seks’ ook met elkaar. Of ze gebruiken deze termen door elkaar. Zoals je hierboven kan lezen, zijn het echter verschillende dingen. Intimiteit kan bestaan zonder seksualiteit of seks. Een onderwerp binnen de seksualiteit hoeft ook niet per definitie te gaan over intimiteit. Al zal het wel vaak een rol spelen. Maar seks kan eigenlijk niet bestaan zonder een vorm van de bovengenoemde soorten van intimiteit. Alleen al omdat je tijdens seksuele handelingen vaak lichamelijke en seksuele intimiteit ervaart. Maar ook emotionele of psychologische, bijvoorbeeld wanneer je je seksuele behoeftes durft te bespreken tijdens seks.
Wil je meer lezen en leren over deze onderwerpen? Lees dan bijvoorbeeld het boek ‘Seks! Een leven lang leren‘.
*De Nederlandse vertaling van de definitie van seksualiteit van de WHO, vertaald door Bedmanieren.nl:
… een centraal aspect van het mens-zijn gedurende het hele leven [dat] sekse, genderidentiteiten en -rollen, seksuele geaardheid, erotiek, plezier, intimiteit en voortplanting omvat. Seksualiteit wordt ervaren en uitgedrukt in gedachten, fantasieën, verlangens, overtuigingen, houdingen, waarden, gedragingen, praktijken, rollen en relaties. Hoewel seksualiteit al deze dimensies kan omvatten, worden ze niet altijd allemaal ervaren of uitgedrukt. Seksualiteit wordt beïnvloed door de interactie van biologische, psychologische, sociale, economische, politieke, culturele, juridische, historische, religieuze en spirituele factoren.
