Twijfel jij veelvuldig en steeds weer over jouw seksuele oriëntatie? Dat kan natuurlijk passen bij het ontdekken van je seksuele geaardheid. Maar bij sommige mensen is er sprake van ‘seksuele oriëntatie OCD’. Lees hier meer over wat dat inhoudt.
Wat is je seksuele oriëntatie?
Je seksuele oriëntatie gaat over tot welke sekse/gender jij je voelt aangetrokken. De eerste vormen van seksuele oriëntatie die ons te binnen schieten, zijn vaak: heteroseksueel, homoseksueel, lesbisch of biseksueel. Deze indeling is ouderwets, want gender en seksualiteit zijn veel breder dan en dus niet zo binair als de hokjes ‘man’ en ‘vrouw’. Je kan bijvoorbeeld ook ‘panseksueel‘ zijn, wat betekent dat je valt op mannen, vrouwen en personen die een andere genderidentiteit hebben. Wil je meer lezen over de typen gender, seksuele oriëntatie en romantische voorkeur, lees dan eens dit artikel. Over genderdiversiteit kun je ook uitgebreid lezen in ons eerdere artikel over de Gender Unicorn. In dit artikel wordt beschreven hoeveel verschillende aspecten er bij gender en seksuele identiteit meespelen.
Twijfel over seksuele oriëntatie
Twijfelen over je seksuele oriëntatie is niet vreemd en komt veel voor. Als je je gender- en seksuele identiteit aan het ontdekken bent, kunnen daar vragen bij komen, zoals:
- Wat is mijn genderidentiteit?
- Tot wie voel ik mij seksueel aangetrokken?
- Tot wie voel ik mij romantisch aangetrokken?
- Als ik als jongen opgewonden raak van homoseksuele porno, val ik dan op mannen?
- Als ik als meisje een keer met een ander meisje zou willen zoenen of meer, ben ik dan lesbisch?
Dit zijn vragen die passen bij het ontdekken van je seksuele identiteit, en kunnen naast dat ze soms spannend zijn, ook leuk zijn om uit te zoeken. Als je twijfelt, kan je door te experimenteren kijken wat voor jou het beste voelt en het leukste is. Voor de ene persoon zijn de antwoorden snel duidelijk, een ander heeft meer tijd nodig.
Obsessief compulsieve stoornis
Er zijn ook mensen die maar blijven twijfelen over vragen zoals hierboven. In sommige gevallen is er dan sprake van ‘seksuele oriëntatie OCD’. OCD staat voor ‘obsessive compulsive disorder’, oftewel obsessieve compulsieve stoornis. Mensen met OCD hebben last van terugkeren en aanhoudende dwanggedachten (obsessies) en/of acties om geruststelling te zoeken (compulsies). De dwanggedachten blijven terugkomen, dringen zich ongewild op en geven onrust of angst. Door middel van dwanghandelingen proberen mensen om de gedachten te onderdrukken of te neutraliseren.
Voorbeelden van OCD zijn angst om besmet te raken door vuil, angst voor ernstige gevolgen als je het gas/licht niet goed hebt uitgedaan, of angst dat een geliefde zal overlijden. Hierbij kunnen dwanghandelingen komen zoals veelvuldig schoonmaken, het gas meermaals checken, op bepaalde momenten tot 10 moeten tellen, maar ook maar blijven piekeren/nadenken. Door de dwanghandelingen/-acties proberen mensen de gevoelens van onrust of angst te verminderen. Soms hebben de dwanghandelingen iets te maken met de dwanggedachte (zoals bij het voorbeeld van schoonmaken), maar soms ook niet (zoals bij het voorbeeld van tellen).
Seksuele oriëntatie OCD
Bij seksuele oriëntatie OCD heeft een persoon steeds terugkerende, obsessieve twijfels over de seksuele oriëntatie. Dus bijvoorbeeld als hetero twijfelen of je homo bent, maar ook als homo twijfelen of je hetero bent, of mensen die twijfelen of ze biseksueel zijn, etc. Je twijfelt constant aan je geaardheid en vraagt je af of je je “echte” geaardheid misschien onderdrukt. Dit kan leiden tot het zoeken naar bevestiging van je geaardheid, of juist zoeken naar bewijs voor het tegendeel, waardoor je steeds meer twijfels krijgt. Je zal namelijk zowel bevestigingen voor de ene geaardheid, als voor de andere geaardheid vinden.
Het kan ook zijn dat je bepaalde situaties gaat vermijden (bijvoorbeeld het uitgaan met bepaalde vrienden, of het kijken van bepaalde (porno)films of sexy scènes. Door het piekeren en vermijden komt er een vergrootglas te liggen op het vraagstuk, waardoor elk signaal als een bewijs voor of tegen zal gaan voelen. Hierdoor ga je nog meer twijfelen.
Het feit dat personen met deze klachten zoveel twijfelen over hun seksuele oriëntatie, is geen bewijs voor het bijvoorbeeld wél homo zijn, maar geeft vooral aan dat iemand bovengemiddeld geneigd is om te piekeren en twijfelen. Kortom, iemand is niet goed in het van zich afzetten van twijfel, maar ziet de twijfel/het piekeren als bewijs dat er wel iets aan de hand móét zijn. Op OCDnet wordt de verhelderende vergelijking gegeven met een alarm dat te scherp staat afgesteld: het is een vals alarm, want het gaat te gemakkelijk af. Dat los je niet op door het alarm steeds weer te controleren en uit te zetten. In plaats daarvan moet het alarm minder scherp worden afgesteld. Bij seksuele oriëntatie OCD betekent dat: niet steeds reageren op de gedachte ‘ben ik homo?’, maar leren niet meer te reageren op die gedachte, zodat die uitdooft.
Behandeling
Een behandeling voor seksuele oriëntatie OCD kan bestaan uit cognitieve gedragstherapie. Hierin leer je de onzekerheid die met de twijfelgedachten komt te verdragen, er niet meer op te reageren, waardoor het uiteindelijk minder erg zal worden.
We benadrukken graag nogmaals dat er een verschil is tussen seksuele oriëntatie OCD (twijfelen óver het bestaan van bijvoorbeeld homoseksuele gevoelens) en twijfelen over je seksuele oriëntatie bij het ervaren van bijvoorbeeld homoseksuele gevoelens. In het laatste geval kan je die gevoelens zeker verder onderzoeken en gaan experimenteren.
Meer informatie of hulp zoeken
Op de volgende websites kan je meer lezen over seksuele oriëntatie OCD: OCDnet, Medisch Contact en de website van psychiater Menno Oosterhoff. Deze psychiater schreef ook het boek ‘Vals alarm‘ over leven met een dwangstoornis en in dit boek komen ook dwangstoornissen op seksueel gebied aan de orde. Als je je afvraagt of jij zelf last hebt van seksuele oriëntatie OCD, kan je dit bespreken met je huisarts. Die kan met jou bekijken of een verwijzing kan helpen. Bijvoorbeeld naar een GGZ instelling of psychologenpraktijk waar ze ervaring hebben met het behandelen van dwangstoornissen.
Afbeeldingen: Rawpixel.com.
