Waarom hebben sommige mensen veel bedpartners en anderen nauwelijks interesse in seks? Wat maakt dat de één meer moeite heeft met praten over seks dan de ander? Wat zegt jouw persoonlijkheid over jouw seksuele gezondheid?
Tot op heden was het lastig om wetenschappelijk aan te tonen hoe iemands karakter samenhangt met diens seksualiteit. We kunnen ons echter allemaal voorstellen dat het voor je seksualiteit nogal uitmaakt in hoeverre je extravert bent of rekening houdt met anderen. Onderzoek heeft daarom alle bestaande data (tot 2018) uit 137 studies samen geanalyseerd (Allen & Walter, 2018). Dit zegt het over jouw seksleven.
The Big Five
De onderzoekers koppelden verschillende persoonlijkheidstrekken uit The Big Five aan seksueel gedrag. De naam van dit persoonlijkheidsmodel slaat op de vijf karaktertrekken die het onderscheidt: extraversie, inschikkelijkheid, zorgvuldigheid, emotionele stabiliteit en openheid. Tegenwoordig wordt The Big Five onder psychologen gezien als het belangrijkste persoonlijkheidsmodel en bijvoorbeeld gebruikt bij personeelsselectie of studiekeuze.
Extravert
Extraverte mensen zijn sociaal, actief, praatgraag, gericht op andere personen, optimistisch. Introverte mensen werken het liefst alleen of in een rustige omgeving. Doorgaans geldt dat hoe extraverter iemand is, hoe seksueel actiever. Als jij extravert bent, heb je waarschijnlijk meer casual sex en bedpartners, maar neem je ook meer risico’s. Dat wil zeggen dat je waarschijnlijk ook vaker onbeschermde seks hebt! Zit je nog in de jongere jaren van je leven, dan heb je waarschijnlijk ook een groter seksueel verlangen. Extraverte mensen rapporteren minder vaak seksuele klachten. Oudere extraverte mensen vertonen vaker seksuele agressie.
Inschikkelijk & zorgvuldig
Inschikkelijkheid gaat ook wel over vriendelijkheid: gedraagt iemand zich meestal meegaand, tolerant en hulpvaardig? Of juist wat meer competitief en weinig medewerkend? In hoeverre iemand zorgvuldig is, hangt samen met hoe georganiseerd en doelgericht hij of zij te werk gaat, in plaats van ongestructureerd en doelloos. Inschikkelijke en zorgvuldige mensen lijken op elkaar. Als jij veel van deze karaktereigenschappen bezit, ben je waarschijnlijk minder seksueel actief dan anderen. Ook zal je minder seksueel agressief en seksueel ontrouw zijn. Inschikkelijke mensen vertonen gemiddeld bovendien minder seksueel verlangen. Daarnaast houden zorgvuldige mensen er een minder liberale seksuele opvatting op na ten opzichte van inschikkelijke mensen.
Emotionele stabiliteit
Dit is het andere uiterste van neuroticisme. Neurotische mensen maken zich veel zorgen, zijn onzeker en nerveus. Emotioneel stabiele mensen zijn tevreden met zichzelf, ontspannen en weinig emotioneel. Neurotische mensen ervaren dan ook vaker negatieve emoties tijdens of over seks, meer seksuele ontevredenheid en vaker seksuele klachten. Daarnaast bleken neurotische mensen, net als extraverte mensen, vaker hyperseksueel gedrag te vertonen. Onder mannen bleek neuroticisme samen te hangen met een homoseksuele voorkeur, maar onder vrouwen was dit precies andersom.
Openheid
Openheid in de zin van ‘het op zoek gaan naar nieuwe ervaringen’. Mensen die hoog scoren op deze schaal zijn nieuwsgierig en fantasierijk. Mensen die laag scoren zijn down-to-earth en houden zich het liefst bezig met de feiten van het hier en nu. Mannen die hoog scoren op openheid hebben vaker een homoseksuele voorkeur. Daarnaast hangt openheid samen met het hebben van meer liberale seksuele opvattingen, meer verlangen, minder seksuele klachten en minder homofobie.
Note to self
Houd in je achterhoofd dat de in totaal 420.595 onderzoeksdeelnemers vooral een westerse achtergrond hadden en niet veel van elkaar verschilden in leeftijd. Daarnaast is veel onderzoek afgenomen door middel van vragenlijsten, waardoor het makkelijk is voor deelnemers om sociaal wenselijk te antwoorden. Er staan op internet veel tests om jouw persoonlijkheidstype volgens The Big Five te testen. Je moet begrijpen dat iedereen deze trekken in meer of mindere mate bezit. Dat wil zeggen dat je volgens de test niet per se óf extravert óf introvert bent, maar dat het een spectrum betreft. Noch dat je daarmee dus óf een sprankelend wild óf juist een degelijk seksleven hebt, laat staan dat daar een oordeel over wordt geveld. En vergeet niet: tijdens partnerseks staan we altijd in interactie met een ander. Iedereen kan weer een andere kant in jou naar boven halen!
Beeld: Lisa Delaval via Unsplash
