Seks, seks en nog eens seks. Alles draait om seks. Zeker als je jong bent. Het is spannend, je bent nieuwsgierig en de hormonen razen door je lijf. Toch blijkt nu dat er iets is veranderd de afgelopen jaren onder de jongeren: ze hebben minder interesse in seks. Waardoor is deze belangstelling in seks dan veranderd?
De huidige jongeren beginnen namelijk pas later met met seks. De gemiddelde leeftijd waarop jongeren voor het eerst geslachtsgemeenschap hebben was in 2012 nog 17.1 jaar. Volgens onderzoek in die leeftijd nu verschoven naar een gemiddelde leeftijd van 18.6. Dit blijkt uit de resultaten van het grootschalige onderzoek ‘Seks onder je 25ste‘ dat Rutgers WPF en Soa Aids Nederland in juni 2017 presenteerden.
Seks onder je 25ste 2017 geeft een representatief beeld van de seksuele gezondheid van jongeren van 12 tot 25 jaar. De eerste twee edities van Seks onder je 25ste vonden plaats in 2005 en 2012. Aan het onderzoek deden ruim 20.000 jongeren mee. De jongeren beginnen niet alleen later met de geslachtsgemeenschap. De verschuiving geldt namelijk voor alle vormen van seks, dus ook de eerste ervaringen met tongzoenen, voelen en strelen, vingeren en aftrekken en orale seks. Deze seksuele activiteiten vinden gemiddeld één tot anderhalf jaar later plaats bij de jongeren dan in het onderzoek van 2012. Hoe valt dit te verklaren?
Te jong voor seks
Het onderzoek geeft hier niet één duidelijk antwoord op. Het zou kunnen dat jongeren tegenwoordig een andere norm hanteren met betrekking tot de leeftijd waarop ze seks horen te hebben. Van de onderzochte jongeren die geen seks hebben, geeft 46% van de jongens en 59% van de meisjes aan dat ze zichzelf te jong vinden. Het opschuiven van de leeftijd waarop de jongeren aan seks doen is niet direct ‘goed’ of ‘slecht’ te noemen. Er is geen standaard leeftijd te noemen waarop je er klaar voor zou moeten zijn. Kennelijk denken jongeren er zelf wel over na of ze zichzelf “klaar” voor seks vinden. Deze bewustwording dat je zelf mag beslissen wanneer je wat wil doen op het gebied van seks kan als goede ontwikkeling worden bestempeld.
Minder interesse
Een tweede verklaring zou kunnen zijn dat de nieuwe generatie jongeren seks gewoon wat minder interessant vindt. Uit het onderzoek blijkt dat de jongeren minder met hun ouders en met vrienden over seks praten en dat er minder naar informatie over seks wordt gezocht in vergelijking met vijf jaar geleden. Tegenwoordig beschikken we over zoveel opties waar onze interesses heen kunnen gaan. We beschikken over duizenden films en series op Netflix, kunnen verschillende vloggers over de hele wereld volgen en moeten vooral niet vergeten de eigen Instagram account goed bij te houden. De jongeren hebben het misschien ook gewoon te druk met andere dingen.
Goede voorlichting
Zou het kunnen zijn dat de leeftijdsverschuiving een gevolg is van goede seksuele voorlichting in Nederland? Door goede voorlichting maken jongeren meer weloverwogen keuzes met betrekking tot seks. Zij weten bijvoorbeeld beter wanneer ze seks willen en wat ze willen op het gebied van seks. Goede seksuele voorlichting zorgt ervoor dat jongeren juist op latere leeftijd seks hebben (in tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, namelijk dat op een open manier voorlichting geven over seks ertoe leidt dat jongeren seks willen gaan hebben).
De effecten van goede seksuele voorlichting zijn bijvoorbeeld goed te zien, aldus professor in de Seksuologie Ellen Laan in haar reactie op het rapport, in de verschillen tussen de Verenigde Staten en Nederland. In de VS is de voorlichting minder goed en is de belangrijkste boodschap: seksuele abstinentie (bijvoorbeeld geen seks voor het huwelijk). De cijfers met betrekking tot abortussen, tienerzwangerschappen en seksueel overdraagbare aandoeningen liggen daar dan ook hoger dan in Nederland. Ook hebben jongeren in de VS op jongere leeftijd seks dan Nederlandse jongeren. Ellen Laan maakt ook de kanttekening dat er aan het onderzoek van 2017 iets meer jongeren van het platteland en uit dorpen hebben meegedaan. Die hebben gemiddeld later seks dan jongeren uit grote steden. Zo bekeken zou het onderzoek van 2012 met het gemiddelde van 17.1 jaar een onderschatting kunnen zijn geweest.
Het is in elk geval goed nieuws dat uit het onderzoek blijkt dat jongeren autonomer worden en seks zich meer dan voorheen richt op seksueel plezier. Wil je weten wat er nog meer in het onderzoek naar voren kwam, dan kun je dit teruglezen op de website van Seks onder je 25ste.
