Veel mensen ervaren weleens gevoelens van verliefdheid. Maar wat gebeurt er eigenlijk ‘achter de schermen’? Hoe reageert je lichaam als je verliefd bent?
Als je een klik hebt met iemand kan het zo zijn dat je vlinders in je buik begint te voelen. Je wordt verliefd… Het lijkt wel een soort obsessie: het enige waar je nog aan kan denken is de ander; je kijkt de hele dag op je telefoon, naar zijn of haar social media en je krijgt geen hap door je keel. Hoe komt het dat je je zo voelt? Is het daadwerkelijk een gevoel of is het louter een chemisch proces?
Hersenonderzoek
Bij verliefdheid speelt er veel in je hoofd. Niet alleen met alle gedachten die je hebt aan de persoon op wie je verliefd bent, maar ook met betrekking tot hersenactiviteit, hormonen en neurotransmitters. Hersenonderzoek laat namelijk zien dat de hersendelen die met beloning en blijdschap te maken hebben extra actief zijn als we verliefd zijn. Daarnaast worden de hersendelen die te maken hebben met angst en verdriet minder actief. Hierdoor zijn onze hersenen ook meer oplettend op de positieve eigenschappen van diegene dan de negatieve, ook wel bekend als de ‘roze bril’. Dit is een nuttige bijkomstigheid van verliefdheid, aangezien wij nooit een langdurige relatie aan zouden gaan met iemand wanneer we direct alle negatieve eigenschappen zouden zien. Eigenlijk helpen onze hersenen ons om het beeld van een mogelijke partner positief te bekrachtigen.
Hormonen
Dat bepaalde delen van de hersenen actiever zijn, komt mede door hormonen en neurotransmitters. Bijvoorbeeld noradrenaline, cortisol en adrenaline. Deze hormonen worden aangemaakt als je verliefd bent, maar ook bij stress. Verliefdheid lijkt dan ook veel op stress. Ondanks het euforische gevoel dat je kan ervaren, kun je ook ontzettend onzeker zijn. Als diegene op wie je verliefd bent niet belt of geen appje stuurt, kun je je afgewezen, onzeker en verdrietig voelen. Dit komt onder andere door het hormoon noradrenaline wat zorgt voor de aanmaak van adrenaline in de bijnier.
Adrenaline
Adrenaline geeft je lichaam een soort rush waardoor je hartslag versnelt, je het warmer krijgt en je spijsvertering tijdelijk vertraagt. Dit herken je misschien ook wel van een stressgevoel. Omdat de gewaarwordingen van deze hormonen zo op elkaar lijken, haal je ze gemakkelijk door elkaar. Uit onderzoek bleek dat wanneer je met iemand op een spannende date gaat, de ervaren spanning en stress eerder gekoppeld werd aan de aantrekkelijkheid van de ander in plaats van aan de spannende situatie. Dit staat ook bekend als het ‘hangbrug experiment’.
Dopamine en Oxytocine
Een ander hormoon dat veel wordt aangemaakt wanneer je verliefd bent, is dopamine. Dopamine staat ook wel bekend als het ‘beloningshormoon’. De werking van dopamine is bijna hetzelfde als dat van bijvoorbeeld cocaïne en is dus, net als cocaïne, verslavend. Dopamine wordt aangemaakt elke keer als je je geliefde ziet of bijvoorbeeld een bericht krijgt. Door het verslavende effect ervan wil je de ander blijven zien om zo het beloningssysteem in je hersenen te activeren. Ook zorgt de dopamine voor de aanmaakt van oxytocine, wat ook bekend staat als het ‘knuffelhormoon’. Dit hormoon zorgt ervoor dat je de ander wil aanraken en bijvoorbeeld ook met de ander seksueel contact wil hebben. Door het aanraken en de intimiteit tussen partners zorgt oxytocine voor een binding.
Zoals je misschien al hebt ervaren, neemt verliefdheid gedurende een relatie af. Het lichaam maakt steeds minder dopamine aan waardoor het gevoel van verliefdheid uitdooft. Gelukkig gebeurt dit vaak pas als je als stel van elkaar bent gaan houden. In deze fase van je relatie spelen er weer andere hormonen een rol.
Romantiek of een reactie?
Al met al is ons lijf constant bezig met het aanmaken van hormonen in alle fases van een relatie. Dit is vooral erg functioneel; om voor nageslacht te zorgen is het noodzakelijk dat wij seksueel contact hebben met onze partner. Daarnaast is het ook van belang dat de partners bij elkaar blijven om zo de overlevingskansen van het nageslacht te vergroten. De hormonen zorgen voor hechting tussen de partners. Het is grotendeels een lichamelijke reactie; eigenlijk is hier maar weinig romantisch aan.
Wil je meer lezen over verliefdheid en de liefde, dan is het boek Liefde (aff.) van Mark Mieras een aanrader!
