Heb jij weleens hoofdpijn tijdens of na de seks?

Hoofdpijn wordt vaak gezien als een excuus om geen seks te hebben, maar wat nou als jij hoofdpijn krijgt van seks? Hoofdpijn tijdens of na seks, ook wel coïtale cefalalgie genoemd, is een nog vrij onbekend fenomeen. Wat is coïtale hoofdpijn, waardoor wordt het veroorzaakt en wat valt eraan te doen?

Eerder schreven wij op Bedmanieren.nl over postcoïtale dysforie: het verdrietig voelen na seks. Dit kan een vervelende bijkomstigheid zijn bij seks, waardoor het plezier kan afnemen. Nog zoiets is de coïtale cefalalgie, oftewel coïtale hoofdpijn, waarbij het hebben van seks, een orgasme of masturberen hoofdpijn kan veroorzaken. Onderzoek wijst uit dat ongeveer 1 tot 1.6% van de samenleving hier last van heeft. Het komt drie keer vaker voor bij mannen dan bij vrouwen. We zijn niet zeker van de prevalentie omdat er wordt getwijfeld of deze klacht altijd wordt gerapporteerd bij de (huis)arts. Dit in verband met de schroom die we vaak hebben om over seks te praten.

Wat is coïtale cafalalgie?

Volgens onderzoek zijn er drie soorten seksueel gerelateerde hoofdpijn te onderscheiden. Type één wordt geclassificeerd als een ‘vroege hoofdpijn’: dit is een doffe hoofd- en nekpijn die zich ontwikkelt in de aanloop naar een orgasme. De ernst hiervan is vaak matig en de hoofdpijn houdt enkele minuten aan. Het tweede type is een zeer heftige, stekende en explosieve hoofdpijn die op het moment van het orgasme optreedt. Dit wordt vaak aangeduid als orgasmehoofdpijn, vanwege het moment waarop deze hoofdpijn opkomt. Dit type hoofdpijn kan enkele minuten tot enkele uren aanhouden. Deze vorm van coïtale hoofdpijn komt voor in zo’n 70% van de gevallen. Het derde en laatste type hoofdpijn komt minder vaak voor en is daardoor ook nog minder bekend. Dit soort hoofdpijn is een langere, aanhoudende vorm na de seksuele activiteit en/of orgasme waarbij de ernst kan toenemen bij inspanning (bijvoorbeeld bij tillen, huilen of persen bij het plassen of ontlasting). Bij deze laatste vorm kan de hoofdpijn uren tot wel dagen aanhouden.

Opvallend is dat het ‘zo maar’ kan optreden: iemand kan er geen of weinig last van hebben en plotseling drie maanden of langer last krijgen. Coïtale hoofdpijn kan bij alle leeftijden optreden.

Waardoor komt het?

Er zijn verschillende theorieën over de oorzaak van deze vorm van hoofdpijn, echter is er (nog) geen concrete oorzaak bekend. Een theorie is dat het kan komen door inspanning tijdens de seksuele activiteit en opbouw naar een orgasme, waardoor de bloeddruk toeneemt. Daarnaast zou het kunnen komen doordat we tijdens de seks, maar ook tijdens een orgasme, onze spieren aanspannen. Ook dit kan hoofdpijn veroorzaken. Denk hierbij aan een vorm van spanningshoofdpijn. Een andere theorie is dat het vaak gepaard gaat met het hebben van een aanleg voor hoofdpijn, zoals bij migrainepatiënten. Ook zouden conditie en lichaamsgewicht een rol kunnen spelen. Seksuele inspanning kan veel vragen van je lijf en uithoudingsvermogen. Voor sommige personen met deze vorm van hoofdpijn is het ook gekoppeld aan een bepaalde lichaamshouding tijdens de seks, waardoor de hoofdpijn ontstaat. Voor dit laatste is echter weinig bewijs gevonden. Duidelijk is wel dat er meer onderzoek nodig is om duidelijkheid te krijgen over de oorzaak en behandeling.

Soms kan coïtale hoofdpijn een symptoom zijn van een somatische aandoening. Het is daarom wel altijd een goed idee om naar de huisarts te gaan als je merkt dat dit vaker voorkomt. Dit is sowieso een goed idee als je je er zorgen over maakt of als je merkt dat het je zin in seks beïnvloedt.

Wat kan je eraan doen?

Zo plots als de hoofdpijn kan ontstaan en optreden, zo spontaan kan het ook weer verdwijnen. Maar mocht je er langere tijd last van hebben, dan kan een pijnstiller worden voorgeschreven om in te nemen vóór de seksuele activiteit. Als je plots hoofdpijn krijgt na een seksuele activiteit kan je daar behoorlijk van schrikken, zeker als je duizelig wordt, (gedeeltelijke) verlammingsverschijnselen krijgt of moet braken. De hoofdpijn kan de zin in seks doen afnemen. Seks heeft dan immers pijn als gevolg en dat kan afschrikken. Het kan soms helpen om een wat passievere rol in te nemen tijdens seksuele activiteit om te kijken of dat helpt, of zelfs een tijdje seksuele activiteiten staken.

Zoals aan het begin al genoemd, is er weinig onderzoek gedaan naar hoofdpijn tijdens of na seksuele activiteit. Hierdoor is het nog onduidelijk wat de oorzaak en de oplossing kan zijn voor deze stoornis. Belangrijk is wel om eerst uit te sluiten dat er een andere oorzaak is. Mocht jouw seksleven er uiteindelijk onder lijden, neem dan contact op met je huisarts of een seksuoloog om te kijken hoe je het beste hiermee om kunt gaan.