Seksuele klachten

Postcoïtale dysforie: weleens verdrietig na de seks?

geschreven door 18 mei 2021
Postcoïtale dysforie

Heb jij weleens last van de blues na de seks? Dat is helemaal niet ongewoon. Ontzettend veel mensen blijken ooit weleens last te hebben gehad van zogenaamde postcoïtale dysforie.

Wat is postcoïtale dysforie?

Er bestaat veel aandacht voor seksuele klachten die kunnen ontstaan vlak voor of tijdens seksueel contact, met jezelf of met een partner. Minder is er bekend over seksuele klachten die kunnen bestaan na afloop van seksueel contact. Een paar jaar geleden is onder de aandacht gebracht dat vrouwen na coïtus, oftewel penetratieseks, ‘post-seks blues’ kunnen ervaren (Schweitzer, O’Brien & Burri, 2015). Deze zogenaamde postcoïtale dysforie is de ervaring van negatieve emoties na afloop van penetratieseks, zoals verdrietig zijn, je melancholisch of depressief voelen, of het ervaren van angst, agitatie of agressie. Dit kan enkele minuten tot enkele uren duren.

Meer dan 46% van de vrouwen rapporteert ooit tot vaak last te hebben gehad van somberheid na seksueel contact in bredere zin. Twee procent van de vrouwen zegt dit zelfs altijd te hebben na de seks. Ook na een orgasme door masturbatie en zonder het bijzijn van een sekspartner komt het voor.

Hoe zit dit bij mannen?

Wanneer je dacht dat dit artikel niet over mannen zou gaan, heb je het mis. Er zijn net zo goed mannen die aangeven weleens een huilbui te hebben na de seks. Recent bleek namelijk uit onderzoek dat ook zo’n 41% van de mannen ooit de ‘post-seks blues’ heeft gehad (Maczkowiack, & Schweitzer, 2019). Ook bij mannen komt het voor na zowel penetratieseks, seksueel contact als masturbatie. Mannen kunnen daarnaast lichamelijke vermoeidheid ervaren na een zaadlozing en dit kan ook gepaard gaan met een huilbui (Burri, & Hilpert, 2020).

Waarom zou je verdrietig zijn na de seks?

Somberheid na de seks wordt lang niet altijd veroorzaakt door een tegenvallende sekspartij, te weinig intimiteit of doordat men last heeft van seksuele klachten tijdens de seks, waardoor ze misschien balen, pijn hebben, of zich schuldig voelen. Meestal wordt het ervaren als iets dat uit de lucht komt vallen. Wetenschappers denken dat het ervaren van verdriet na seksueel contact samenhangt met zowel erfelijke factoren (zoals het makkelijk kunnen huilen zonder aanwijsbare reden), maar ook psychologische oorzaken kan hebben.

Onderzoekers hebben bijvoorbeeld in enige mate een relatie gevonden tussen postcoïtale dysforie en seksueel, fysiek en/of emotioneel misbruik in de kindertijd. Misbruik kan hechtingsproblemen veroorzaken en kan het je moeilijk maken om intieme relaties aan te gaan. Sommige mensen zijn daardoor extra vatbaar voor negatieve emoties of hebben in relaties het gevoel hun eigen identiteit kwijt te raken. Ook kan dan het herkennen en communiceren van behoeftes moeilijk zijn. Je kunt je voorstellen dat mensen die vroeger zijn misbruikt daardoor vaker relaties hebben waarin hun behoeftes aan intimiteit en tijdens seksueel contact niet vervuld worden. Hierdoor kunnen zij zich na afloop van de seks bijvoorbeeld verdrietig, teleurgesteld en eenzaam voelen.

Het is echter nog niet helemaal duidelijk hoe postcoïtale dysforie werkt. Er zijn namelijk ook vrouwen die aangeven dat zij weleens huilen tijdens of na een orgasme vanuit een soort ontlading. Tijdens de ontlading van een orgasme komen er veel hormonen, waaronder oxytocine, vrij in de hersenen. Hierdoor ervaren deze vrouwen dan waarschijnlijk eerder een vorm van opluchting en geluk.

Huilbuien galore

Dus; een huilbui na de seks is niet ongewoon en je hoeft je er niet voor te schamen. Het belangrijkst om te onthouden is misschien wel dat mannen en vrouwen niet zoveel verschillen als gedacht. Zij hebben dus beiden net zo goed complexe en gevarieerde ervaringen na de seks. De meeste partners vinden zo’n huilbui trouwens helemaal niet erg, zolang je met elkaar kan praten over wat er aan de hand is. Onderzoek of je misschien bepaalde onvervulde behoeftes hebt, of dat je simpelweg grote opluchting ervaart. Als je denkt dat jouw huilbui te maken heeft met nare gebeurtenissen uit het verleden, zoek dan hulp via je huisarts.

Beeld: Unsplash

Wellicht ook interessant voor jou: