Ga je schamen!

Ons lichaam kent vele onderdelen en al vroeg leren we bij biologie de verschillende lichaamsdelen bij naam. Veel termen worden veelvuldig gebruikt zonder dat we eens denken: “Maar wat zeg ik nou eigenlijk?” Zo ook met het woord ‘schaamlip’. Of wat dacht je van de woorden: ‘schaambot’, ‘schaamhaar’, ‘schaamstreek’, enzovoorts. Want wat valt er eigenlijk te schamen?

Waar komt het vandaan?

Alle woorden met het woord ‘schaam’ ervoor verwijzen naar een lichaamsdeel of lichaamsfunctie. Hoe is het ooit zo ver gekomen dat we een doodnormale lichaamsfunctie of lichaamsdeel gekoppeld hebben aan het woord ‘schaam’? Wikipedia zegt hierover het volgende: “Het gebruik van het woord ‘schaam’ in bijvoorbeeld ‘schaamdeel’ heeft een lange voorgeschiedenis. Zo komt er bijvoorbeeld in de Bijbel een tekst voor waarin uitdrukkelijk bevolen wordt om de geslachtsdelen zorgvuldig te bedekken, zodat het niet uitzonderlijk is dat men dan verwacht dat men er zich ten opzichte van de buitenwereld bij het ontbloten voor schaamt. Dus van oudsher is het een gebied waar je niet over kon praten. Dit is eigenlijk opvallend, want veel eerder – bij de Grieken en Romeinen bijvoorbeeld – deed men er minder moeilijk over. Daar zag je elkaar sneller naakt en sprak men er ook over. Dat weten we uit geschriften en kunst uit die tijd.”

Negatief gevoel bij het schamen

Eerder schreven we al over de genitale zelfperceptie en hoe het daarmee gesteld is. Er zijn nog veel vrouwen die hun eigen vulva niet mooi vinden en soms zelfs overgaan tot een cosmetische ingreep. Maar als de benaming al begint met het woord ‘schaam’ erin, hoe kun je dan van zo’n lichaamsdeel een positieve perceptie krijgen? Het leert je juist dat het iets is waarvoor je je moet schamen, en wat je maar beter kunt verstoppen.

Alternatief

Dit moet toch anders kunnen anno 2021. Gelukkig zijn wij van Bedmanieren.nl lang niet de enigen die zich hierover verbazen. In de seksuologiewereld is het al langer een onderwerp van gesprek. Het is toch ook vreemd dat alleen in de Nederlandse taal het woord ‘schaam’ voor deze lichaamsdelen wordt gebruikt? Hoogleraar seksuologie Ellen Laan kwam afgelopen week met het volgende bericht:

En zo is het ook. Want er zijn voldoende alternatieve termen te bedenken. Zolang we maar wegblijven van het woord ‘schaam’. Te beginnen met het woord ‘schaamlippen’. Dit zijn de lippen van de vulva en daar mogen we trots op zijn! In elke vorm en elke kleur. Want het is toch eigenlijk belachelijk dat we ons moeten schamen voor een lichaamsdeel? Laten we gehoor geven aan de oproep van Ellen Laan, door te beginnen met schaamlippen vulvalippen te noemen. Wie doet er mee?!